خوانین فارسیمدان در گزارش های نظامی انگلیس
در این مطلب خلاصه ای از سلسله گزارش هایی تجت عنوان گزارش های نظامی ایران[1] که توسط دانشگاه کمبریج به مرور زمان منتشر شد ه است ترجمه خواهد شد.لازم به ذکر است این مجموعه گزارشاتی است که توسط ماموران نظامی و جاسوسان انگلیس جمع آوری شده است..
در گزارش 1880 از فارسیمدان به صورت زیر یاد شده است:
یکی از طایفه های مستقل از ایلیاتی های قشقایی فارس است.آنها در بین منطقه دشتی و سبزه گاه اصفهان در کوچند این طایفه تقریبا شامل 2000 خانواده است. آنها مادیان ها را مشخصا با هدف پرورش قاطر نگهداری می کنند این اواخر سیصد تا از این قاطر ها داشته اند. در سال 1880 روسای این طایفه عبارتند از:جعفرقلی خان، محمد طاهر خان، حسن خان بیگ و فلامرز بیگ.(تصویر شماره 1)
در گزارش سال 1889 از فارسیمدان به عنوان «فارسی» و یکی از چهار طایفه قشقایی یاد شده است .در این گزارش از شش بلوکی ، کشکولی ،دره شولی به عنوان سه طایفه دیگر قشقایی یاد شده است. (تصویر شماره 2)
بعد از این گزارش ها فارسیمدان به عنوان یک طایفه مستقل حذف می شوند و به عنوان یکی از زیر مجموعه های ایل قشقایی در کنار 12 طایفه دیگر آورده می شود در گزارش 1890 از«عبداله بیگ» به عنوان رئیس طایفه فارسیمدان به عنوان زیر مجموعه قشقایی یاد می کند(تصویر شماره 3)
در گزارش 1945 که به نام طوایف فارس [2]منتشر شده است . شرح زیادی از فارسیمدان ارائه می دهد و آن ها را فارسی میدان معرفی کرده است یعنی کسانی که می توانند فارسی صحبت کنند.در این گزارش می گوید که اطلاعات کمی از فارسیمدان موجود است اما خان های فارسیمدان می گویند که اصلا از تهران آمده اند و پس از اینکه مدتی در کهگیلویه و بهبهان سکونت داشته اند به فدراسیون قشقایی پیوسته اند و از آن جهت که مردم این طایفه فارسی می دانستند به آنها فارسی میدان گفته اند.
در این گزارش دوران کلانتری خوانین فارسیمدان را به صورت زیر بیان می کند:
زکی خان 1918
مسیح خان 1918-1932
منصورخان و ذولفقارخان 1932-1934
منصورخان 1934-1937
غلامرضا خان 1937-1940
حسین خان 1940-1941
حسین خان و زریر خان 1941-....
در این گزارش می گوید که زکی خان و مسیح خان در سال 1917 توسط صولت دوله زندانی شدند .دلیلش هم این بود که فکر می کرد این دو به او خیانت کرده اند و با عوض کیخا دره شوری بیعت کرده اند. اما آنها به محض آزادی صولت دوله را در جنگ با بریتانیا حمایت کردند . و در این جنگ مسیح خان توسط علی خان سالار حشمت(برادر صولت الدوله) مجروح شد و این جراحت تا آخر عمر با او ماند و فرزندان مسیح خان می گویند این موضوع را هیچ گاه فراموش نخواهند کرد.
در سال 1930 فارسیمدان ها هم در شورش قشقایی ها شرکت می کنند و در سال 1932 مسیح خان به همراه پسر بزرگش امان اله خان به تهران تبعید می شود و اندکی بعد از تبعید در تهران دار فانی را وداع می گوید.
گزارش سال 1945 نگاهی ویژه به فارسیمدان می اندازد و از وفاداری آنان به ناصر خان قشقایی علی الرغم دسیسه های خوانین کشکولی و دره شوری می گوید و برای اولین بار در این گزارش ها شجره نامه خوانین فارسیمدان را مانند سایر خوانین گزارش می دهد در این گزارش جزئیات جالبی از روابط فامیلی خوانین فارسیمدان ارائه می دهد. (تصویر شماره 4)
عبداله بیگ پدر مسیح خان با دختر حسن بیگ قرمشاملو ازدواج نموده است.
مادر حسین خان دختر ولی خان بویراحمدی است.
مسیح خان با دختر حاجی کامفیروزی ازدواج کرده است
زن امان الله خان دختر کریم خان بویراحمدی است
یک از دختران مسیح خان زن زیاد درشوری است و دوتای دیگر فوت نموده اند.
تصویر شماره 1
تصویر شماره 2
تصویر شماره 3
تصویرشماره 4
